Net zoals thuis: bewoners Veltman wassen en koken zelf

© Bianca Verhoef

Weiteveen – Zelf je kleding wassen en ophangen aan de waslijn in de frisse buitenlucht, nadenken over wat je wilt eten en de geur van gebraden vlees in je neus. De huiselijkheid is terug bij de bewoners van Veltman in Weiteveen; bewoners leren volledig of deels zelf te koken en wassen. De huiselijke sfeer zorgt voor meer zelfstandigheid, een groter gevoel van eigenwaarde, meer eetlust en tevredenheid.

‘Zelf de was doen hoort er gewoon bij’, volgens bewoonster Frony. ‘Maar ik houd niet van wachten. Ik gebruik de droger om mijn was te drogen: lekker snel en gemakkelijk’, vertelt ze eerlijk. Toch wisten Samantha Prigge en Miranda van der Ham, beiden werkzaam als verzorgende, Frony te stimuleren om haar was ook eens buiten te drogen. ‘Met dit mooie weer droogt de was wel snel én het ruikt veel lekkerder. Dat ga ik vaker doen!’

Voorzichtig veranderen

Al deze handelingen waren voor sommigen bewoners alweer lang geleden en daarom worden ze door medewerkers stap voor stap begeleid: ‘We gaven uitleg over de wasmachine en natuurlijk deden we voor hoe je het beste de was kan sorteren en ook weer kan opruimen. Hoe vaker we het samen deden, hoe makkelijker het werd voor bewoners om zelf te doen’, vertelt Miranda enthousiast. Hetzelfde geldt voor het koken. ‘Het letten op meerder pannen is moeilijk dus we begonnen met het braden van vlees. Het letten op maar één pan was een goede oefening en zorgde voor zelfvertrouwen’, aldus Samantha. Pas later volgde het klaarmaken van een gehele maaltijd.

Nieuwe leefstijl

De ene bewoner heeft meer ondersteuning nodig om huishoudelijke taken uit te voeren dan de ander. Dit is logisch vindt Miranda, want voorheen werd dit voor hen gedaan in een centrale keuken en wasserij. Dus is het wel even wennen. ‘Structuur is hierin van belang’, vertelt Samantha: ‘iedereen heeft nu vaste kook-, was- en schoonmaakdagen én een corveetaak. Zo ruimt Frony elke avond de vaatwasser leeg’. Bewoners van de afdelingen Boekweit en Struikheide koken nu dagelijks een volledige maaltijd en eten altijd samen op dezelfde tijd. Als je je eten zelf klaarmaakt en zelf opschept wordt eten weer een beleving: bewoners bepalen zelf wat ze eten en hebben plezier in het koken.

Coachende rol medewerkers

Een nieuwe leefstijl voor bewoners, betekent een nieuwe werkwijze voor medewerkers. ‘We werken meer signalerend en sturend’, vertellen Samantha en Miranda. ‘We zorgen er bijvoorbeeld voor dat bewoners gevarieerd eten, dagen hen uit eens iets anders te koken dan pasta, zorgen ervoor dat ze hun was niet vergeten op te ruimen en stimuleren iedereen om dagelijks schone kleding te dragen.’ Voorwaarde voor het werken van een nieuwe werkwijze (en aanleren van een nieuwe leefstijl) is het krijgen van positieve sturing, voldoende structuur en het creëren van een passende leefomgeving.

Passende leefomgeving

De centrale keuken en wasserij zijn opgeheven om het zelfstandig koken en wassen mogelijk te maken. Dankzij de verbouw en renovatie van Veltman zijn er gloednieuwe keukens en wasruimtes gemaakt. Veertig bewoners van de afdelingen Boekweit en Struikheide zijn al gewend aan hun nieuwe leefstijl. De bewoners van Veenmos zijn net verhuisd en helpen ook al met koken en wassen. Na de bouwvak verhuizen de laatste bewoners naar hun nieuwe afdeling en kunnen ook zij van start gaan.